odisha universities amendment BILL 2024 Passed

 Odisha universities amendment BILL 2024 Passed

ଓଡ଼ିଶା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ (ସଂଶୋଧନ) ବିଲ୍ ୨୦୨୪: ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷାରେ ଐତିହାସିକ ପରିବର୍ତ୍ତନ

ଓଡ଼ିଶା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ (ସଂଶୋଧନ) ବିଲ୍ ୨୦୨୪ ଅନୁମୋଦନ ରାଜ୍ୟର ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ସଂସ୍କାର ଆଣିଛି, ଯାହାର ଲକ୍ଷ୍ୟ ହେଉଛି ସ୍ୱୟଂଶାସିତତା ବୃଦ୍ଧି ଏବଂ ପ୍ରଶାସନକୁ ସୁବ୍ୟବସ୍ଥିତ କରିବା । ବିଳମ୍ବିତ ରାତିରେ ତୀବ୍ର ଆଲୋଚନା ପରେ ଗୁରୁବାର ସକାଳ ପାଖାପାଖି ୪.୨୯ ରେ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନସଭାରେ ଏହି ବିଲ୍ ପାରିତ ହୋଇଥିଲା, ଓ ସକାଳ ୭ଟା ୬ରେ ବାଚସ୍ପତି ଘୋଷଣା କଲେ- ଗୃହର କାର୍ଯ୍ୟ ଅନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ କାଳ ପାଇଁ ମୁଲତବୀ ରହିଲା, ଯାହା ରାଜ୍ୟ ବିଧାନସଭା ଇତିହାସରେ ଏକ ଐତିହାସିକ ମୁହୂର୍ତ୍ତ ରେ ପରିଣତ ହୋଇଛି।

ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ (ସଂଶୋଧନ) ବିଲ-୨୦୨୪କୁ ବିଧାନସଭାରେ ଆଗତ କରିଥିଲେ ରାଜ୍ୟ ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରୀ ସୂର୍ଯ୍ୟବଂଶୀ ସୁରଜ। ଏହି ବିଲ୍ ସପକ୍ଷରେ ମନ୍ତ୍ରୀ ଯୁକ୍ତି ବାଢ଼ିଥିଲେ। ପରେ ବିରୋଧୀ ଦଳରୁ ରଣେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରତାପ ସ୍ୱାଇଁ, ଅରୁଣ ସାହୁ, ଗଣେଶ୍ୱର ବେହେରା, ଧ୍ରୁବଚରଣ ସାହୁ, ଦେବୀ ରଞ୍ଜନ ତ୍ରିପାଠୀ, ରମେଶ ଚନ୍ଦ୍ର ବେହେରା ଆଦି ବିତର୍କରେ ଭାଗ ନେଇ ବହୁ ବିରୋଧ କରିଥିଲେ ଫଳରେ ପାଖାପାଖି ବିଧାନସଭାରେ ୧୨ ଘଣ୍ଟା ୨୫ ମିନିଟର ବିତର୍କ ପରେ ପାରିତ ହୋଇଛି ଓଡ଼ିଶା ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ (ସଂଶୋଧନ) ବିଲ-୨୦୨୪ । ପ୍ରାୟ ଅଢ଼େଇ ଦଶନ୍ଧି ପରେ ବିଧାନସଭାରେ ଲେଖାହେଲା ନୂଆ ଇତିହାସ। ସାରା ରାତି ଚାଲିଥିଲା ଗୃହ। ଆଇନ ତର୍ଜମା ହେଲା ଏବଂ ପାରିତ ହେଲା ଓଡ଼ିଶା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ (ସଂଶୋଧନ) ବିଲ୍। ଏହାପୂର୍ବରୁ ମଧ୍ୟ ୨୦୦୩ରେ ଓଡ଼ିଶା ସହରାଞ୍ଚଳ ପୁଲିସ ବିଲ୍ ପାଇଁ ଆଲୋଚନା ସରିଲା ବେଳକୁ ରାତି ପାହି ସକାଳ ହୋଇଯାଇଥିଲା। ତା’ପୂର୍ବରୁ ୧୯୯୯ ମସିହା ଅଗଷ୍ଟ ୨ ରେ ମଧ୍ୟ ସଂସ୍କୃତି ବିଶ୍ବବିଦ୍ୟାଳୟ ବିଲ୍ ଆଲୋଚନାରେ ଭୋର ହୋଇଯାଇଥିଲା।

ବିଲ୍ ର ଆବଶ୍ୟକତା

ଓଡ଼ିଶାର ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ଢାଞ୍ଚାରେ ବିଭିନ୍ନ ଆହ୍ୱାନର ମୁକାବିଲା ପାଇଁ ଏହି ବିଲ୍ ଆଗତ କରାଯାଇଥିଲା। ପୂର୍ବରୁ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ପ୍ରଶାସନ ଅମଲାତାନ୍ତ୍ରିକ ବିଳମ୍ବରେ ଫସି ରହିଥିବାରୁ ଅଧ୍ୟାପକ ନିଯୁକ୍ତି ଓ ନୀତି କାର୍ଯ୍ୟକାରିତାରେ ବାଧା ଉପୁଜିଥିଲା। ଏହି ବିଲ୍ ରେ ଏକ ଅଧିକ ସ୍ୱୟଂଶାସିତ ଏବଂ ଦକ୍ଷ ପ୍ରଶାସନିକ ଢାଞ୍ଚା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରାଯାଇଛି।ରାଜ୍ୟରେ ଥିବା ୧୫ଟି ସରକାରୀ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟଗୁଡ଼ିକରେ ଦେଖା ଦେଇଥିବା ଅଚଳାବସ୍ଥା ଖୁବଶିଘ୍ର ଦୂର ହେବ।

ବିଲ୍ ର ପ୍ରମୁଖ ବ୍ୟବସ୍ଥା

୧. ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ସିନେଟ୍ ର ପୁନଃ ପ୍ରତିଷ୍ଠା

ଏହି ବିଲ୍ ର ଅନ୍ୟତମ ପ୍ରମୁଖ ବ୍ୟବସ୍ଥା ହେଉଛି ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ସିନେଟ୍ ର ପୁନରୁଦ୍ଧାର, ଯାହା ପୂର୍ବରୁ ଉଚ୍ଛେଦ କରାଯାଇଥିଲା। ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ଶିକ୍ଷାଗତ ନୀତି, ଆର୍ଥିକ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଏବଂ ଗବେଷଣା ପଦକ୍ଷେପଗୁଡ଼ିକୁ ଆକାର ଦେବାରେ ସିନେଟ୍ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିବ। ପୁଣି ଯେଉଁ ସିନେଟ୍ ବ୍ୟବସ୍ଥା ପ୍ରଚଳନ ହେବ, ପ୍ରତି ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ ସିନେଟ୍‌ରେ ୪ଜଣ ବିଧାୟକ ସ୍ଥାନ ପାଇବେ।

୨. କୁଳପତି ନିଯୁକ୍ତି ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ

କୁଳପତି (ଭିସି) ନିଯୁକ୍ତି ପ୍ରକ୍ରିୟାର ପୁନର୍ଗଠନ କରାଯାଇଛି। ତିନି ଜଣିଆ ଚୟନ କମିଟି ଏବେ ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟାର ତଦାରଖ କରିବେ।

• ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ନିଯୁକ୍ତ ପ୍ରତିନିଧି,
• ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ଅନୁଦାନ ଆୟୋଗ (ୟୁଜିସି)ର ପ୍ରତିନିଧି,
• ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ସିଣ୍ଡିକେଟ୍ ଦ୍ୱାରା ନିଯୁକ୍ତ ଜଣେ ସଦସ୍ୟ

ଏହା ଦ୍ୱାରା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ମୁଖ୍ୟମାନଙ୍କର ଅଧିକ ସ୍ୱୟଂଶାସିତ ଏବଂ ଯୋଗ୍ୟତା ଭିତ୍ତିକ ଚୟନ ସୁନିଶ୍ଚିତ ହେବ ।

୩. ଅଧ୍ୟାପକ ନିଯୁକ୍ତିରେ ସ୍ୱୟଂଶାସିତତା

ପୂର୍ବରୁ ଓଡ଼ିଶା ଲୋକସେବା ଆୟୋଗ (ଓପିଏସି OPSC) ଜରିଆରେ ଅଧ୍ୟାପକ ନିଯୁକ୍ତି କରାଯାଉଥିବାରୁ ବହୁ ବିଳମ୍ବ ହେଉଥିଲା। ନୂତନ ବିଲ୍ ଅନୁଯାୟୀ, ଅଧ୍ୟାପକମାନଙ୍କୁ ନିଯୁକ୍ତି ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ କରିବା ପାଇଁ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟଗୁଡ଼ିକର ନିଜସ୍ୱ ଚୟନ କମିଟି ରହିବ

୪. ଦୂରଶିକ୍ଷାର ସମ୍ପ୍ରସାରଣ

ଅନ୍ୟ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ବ୍ୟବସ୍ଥା ହେଉଛି ଦୂରଶିକ୍ଷା କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମର ସମ୍ପ୍ରସାରଣ, ଯାହା ଦ୍ୱାରା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟଗୁଡ଼ିକ ସାରା ରାଜ୍ୟରେ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀଙ୍କ ପାଇଁ ଅଧିକ ନମନୀୟ ଶିକ୍ଷା ବିକଳ୍ପ ପ୍ରଚଳନ କରିପାରିବେ ।

ଓଡ଼ିଶା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ (ସଂଶୋଧନ) ବିଲ୍ ୨୦୨୪ ରାଜ୍ୟର ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ଏକ ପ୍ରଗତିଶୀଳ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିବ। ଏହି ପରିବର୍ତ୍ତନ ଶିକ୍ଷା ସଂସ୍କାର ପାଇଁ ଏକ ନୂତନ ମାନଦଣ୍ଡ ସ୍ଥାପିତ କରିବ କି ନାହିଁ ତାହା ଆଗାମୀ ବର୍ଷଗୁଡ଼ିକରେ ଦେଖିବାକୁ ବାକି ରହିଲା ।

ପ୍ରମୁଖ ବ୍ୟବସ୍ଥା	ବିବରଣୀ
ସିନେଟ୍ ବ୍ୟବସ୍ଥା ପୁନଃ ପ୍ରଚଳନ	ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷାର ଶାସନ ଏବଂ ପରିଚାଳନା ଉନ୍ନତ କରିବା ପାଇଁ ସିନେଟ୍ ପୁନଃ ସ୍ଥାପନ କରାଯିବ।
ସ୍ୱୟଂଶାସିତ ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନ ସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି	ଅଧିକ ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନ ସ୍ୱୟଂଶାସିତ ମଧ୍ୟ ହେବାକୁ ସୁଯୋଗ ମିଳିବ।
ସିନେଟ୍ ଅଧ୍ୟକ୍ଷ	କୁଳପତି ସିନେଟ୍ ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ରୂପେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବେ।
ନୂଆ କୁଳପତି ନିଯୁକ୍ତି ପ୍ରକ୍ରିୟା	କୁଳପତିଙ୍କ ଅବସର ପୂର୍ବରୁ ୬ ମାସ ମଧ୍ୟରେ ନୂଆ କୁଳପତି ନିଯୁକ୍ତି ପ୍ରକ୍ରିୟା ଆରମ୍ଭ ହେବ।
କୁଳପତି ନିଯୁକ୍ତି କମିଟି	୩ ସଦସ୍ୟ ବିଚୟ ସମିତି ରହିବ।
କୁଳପତିଙ୍କ ଅବସର ବୟସ	୭୦ ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବୃଦ୍ଧି କରାଯାଇଛି।
ଅସ୍ଥାୟୀ କୁଳପତି	କୁଳପତି ଛୁଟିରେ ଥିଲେ, ବରିଷ୍ଠ ପ୍ରଫେସର ଦାୟିତ୍ୱ ନେବେ।
NAAC, NTA ଅନୁମୋଦନ ଏବଂ NIRF Ranking	ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷାର ମାନ ଉନ୍ନତି ପାଇଁ ଏହି ମାନ୍ୟତାଗୁଡ଼ିକୁ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯାଇବ।
ଗବେଷଣା ପ୍ରୋତ୍ସାହନ	ଅନ୍ତଃବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ଗବେଷଣା ଉନ୍ନତି ପାଇଁ ଅଧିକ ଅନୁଦାନ ଏବଂ ସୁଯୋଗ ଦିଆଯିବ।
ଫେଲୋସିପ୍ ଏବଂ ଛାତ୍ରବୃତ୍ତି	ଅଧିକ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀଙ୍କୁ ଫେଲୋସିପ୍ ଏବଂ ଅର୍ଥିକ ସହାୟତା ପ୍ରଦାନ କରାଯିବ।
ଶିକ୍ଷକ ଏବଂ ଅଣଶିକ୍ଷକ ଏମ୍ପ୍ଲୋୟି ଆସେସମେଣ୍ଟ	ପ୍ରତି ନିୟମିତ ମୂଲ୍ୟାଂକନ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଆରମ୍ଭ ହେବ।
ପ୍ରତିଯୋଗିତାମୂଳକ ପରୀକ୍ଷା ପ୍ରସ୍ତୁତି	ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀଙ୍କ ପାଇଁ ବିଶେଷ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ଆୟୋଜନ କରାଯିବ।
ନାମଲେଖା ହାର ବୃଦ୍ଧି	ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷାରେ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ ଭର୍ତ୍ତି ହାର ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ପ୍ରଯାସ ହେବ।
ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳ ଏବଂ ଆଦିବାସୀ ଅଞ୍ଚଳ ପାଇଁ ବିଶେଷ ବ୍ୟବସ୍ଥା	ଗ୍ରାମ୍ୟ ଏବଂ ଆଦିବାସୀ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀଙ୍କ ପାଇଁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଯୋଜନା ଏବଂ ସାହାଯ୍ୟ ଯୋଗାଯିବ।

Join our Aatma Vikash

WhatsApp । Telegram